Wpływ alkoholizmu na występowanie zachowań agresywnych

Agresja to współczesny problem, z którym spotykamy się wszyscy każdego dnia, często nieświadomie, niezależnie od płci, wieku czy miejsca, w którym przebywamy. Skutki agresji znacznie pogarszają funkcjonowanie zarówno w sferze psychicznej, fizycznej, jak i społecznej. Bardzo często zachowania agresywne mają związek ze spożywaniem alkoholu. Po pewnym czasie nasz mózg zapisuje je i koduje jako schematy działania po kontakcie z używką. Sporadyczny kontakt z alkoholem daje nam efekt rozluźniający, z kolei osoby nadużywające oczekują pobudzenia, któremu sprzyja przejawianie zachowań agresywnych. 

Po spożyciu alkoholu charakterystyczna jest zmiana osobowości. Osoby spokojne, nagle mogą okazać się bardzo towarzyskie oraz energiczne. Z tego względu łatwo o nagłą agresję. Okazuje się, że aż 1/3 aktów przemocy została popełniona po spożyciu alkoholu. Od kiedy używka na dobre zagościła w naszych życiach, pojawiły się poważne problemy, które często wykraczają poza granice prawa.

Dlaczego alkohol wpływa na zachowania agresywne?

Zachowania agresywne są powszechne u alkoholików. Samo odstawienie alkoholu bądź niezaspokojony głód alkoholowy wiąże się z silną frustracją, która znajduje ujście w postaci agresji.  Odczuwanie chęci spożycia alkoholu może być dla nas bardzo męczące oraz uciążliwe. Nie jest łatwo tak po prostu zrezygnować z używki, gdy wkroczymy już na ścieżkę uzależnienia. Każda niespełniona potrzeba, którą odczujemy w wyniku odstawienia etanolu, będzie wpływała negatywnie na nasze funkcjonowanie emocjonalne. Spożywamy alkohol, aby doświadczyć odstresowania, rozluźnienia oraz lepszego samopoczucia. Ingerujemy w nasz stan emocjonalny oraz odczucia, które zmieniają się pod wpływem staniu upojenia. W momencie trzeźwości cała pozytywna energia odchodzi, a pozostaje tylko pustka i jeszcze gorszy humor. 

Spożywanie alkoholu sprzyja zachowaniom irracjonalnym. Pod jego wpływem tracimy poczucie rzeczywistości, a nasza świadomość ucieka. Działamy pochopnie i niebezpiecznie. Nasz mózg przestaje panować nad wszystkimi czynnościami, a my w pełni oddajemy się używce. Każde bezmyślne działanie może się przerodzić w agresję. 

Agresja alkoholowa pojawia się w wyniku długotrwałego spożywania napojów alkoholowych. Towarzyszą jej także braki w prawidłowym funkcjonowaniu poznawczym. Za agresję mogą odpowiadać wcześniejsze doświadczenia. Jeżeli spotkaliśmy się już z alkoholizmem oraz przemocą, łatwiej nam będzie modelować tego typu zachowania. To co obserwujemy oraz doświadczamy będzie miało odzwierciedlenie w przyszłości. Agresja po alkoholu jest zatem silnie związana z interakcją czynników biologicznych oraz środowiskowych. Tego typu połączenie może spowodować duże zagrożenie. Alkoholicy mogą kierować swoją agresję do wewnątrz lub na zewnątrz. Z tego względu dochodzi do licznych prób samobójczych oraz samookaleczeń pod wpływem alkoholu. 

Do agresji po alkoholu przyczyniają się także osobiste oczekiwania w stosunku do napojów alkoholowych oraz jego skutków, a także warunki środowiskowe i wychowanie. Wszystkie czynniki składają się na tego typu antyspołeczne zachowania. 

Funkcje poznawcze, a wystąpienie zachowań agresywnych u alkoholików

Jakie znaczenie mają w zachowaniach agresywnych funkcje poznawcze? Spośród wszystkich substancji psychoaktywnych, to właśnie alkohol odpowiada za największe przejawy agresji. Jego spożywanie modyfikuje nasze normalne zachowanie i sprawia, że stajemy się nieobliczalni. Każde jego spożycie prowadzi do zaburzeń w sferze poznawczej, która odgrywa ważną rolę w normalnym funkcjonowaniu. 

Jakie sfery poznawcze zostają zaburzone po alkoholu?

• Kontrola uwagi,
• Przetwarzanie uwagi,
• Oczekiwania związane z alkoholem,
• Funkcje wykonawcze, takie jak kontrola oraz hamowanie własnych zachowań,
• Doświadczenia z osobami bliskimi, które stosowały agresję alkoholową. 

Pod wpływem tych czynników możliwe jest doświadczenie agresji alkoholowej. Każdy człowiek jest inny, dlatego nie każdego z nas dotknie chęć przejawiania zachowań agresywnych. Alkohol odpowiada za problemy w kontrolowaniu własnego zachowania. Gdy znajdujemy się pod wpływem używki, stajemy się osobami bez samoregulacji. Przetwarzanie informacji oraz podejmowanie decyzji jest zaburzone i generowane przez alkohol. 

Nieprawidłowy odbiór otoczenia, a agresja

Pod wpływem dużych ilości alkoholu tracimy zdolność do oceny sytuacji, nasza uwaga znacznie spada, a wzrok staje się omylny. Alkoholicy mają problemy z prawidłowym widzeniem, dlatego mogą częściej odpowiadać za różnego rodzaju wypadki. Bardzo często zachowanie agresywne generowane jest przez jeden wielki przypadek. Wystarczy złe zrozumienie tego, co dana osoba chce nam przekazać, a już pojawia się problem. Samo wpadnięcie na kogoś, w wyniku zaburzonego postrzegania może być przyczyną bójki. Nieumyślne zdarzenie może być w oczach alkoholika celowym atakiem. Wszystko jest wynikiem trudności w prawidłowym dokonywaniu oceny. Agresja ma zatem duży związek z impulsywnością oraz utratą umiejętności przejawiania normalnych zachowań oraz korzystania z podstawowych zdolności. Nasze zaburzone działanie może być zatem skutkiem poważnych konsekwencji. 

Co wpływa na zmianę osobowości po spożyciu alkoholu?

• Chęć poszukiwania doznań – może się okazać zgubna i poprowadzić nas do poważnych konsekwencji społecznych, brak samoregulacji jest czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo wystąpienia zachowań agresywnych, które rosną pod wpływem angażowania się w sytuacje ryzykowne,
• Płeć – większą agresję po spożyciu alkoholu przejawiają mężczyźni. Istnieje teoria, która mówi, że to oni w dużej mierze dziedziczą gen agresji,
• Drażliwa osobowość – nasza osobowość nie pozostaje obojętna w kwestii zachowań agresywnych wynikających ze spożywania alkoholu. Każdy z nas dysponuje innymi cechami, które składają się na przejawiane działania,
• Brak empatii – brak zrozumienia emocji oraz postawienia się w sytuacji danego człowieka sprawia, że możemy pozbywać się wszelkich hamulców, gdy w naszym organizmie znajdzie się za dużo alkoholu,
• Mechanizm radzenia sobie ze stresem – wypracowanie niewłaściwych mechanizmów może wzbudzić poczucie, że agresja jest akceptowalna w niektórych sytuacjach. 

Jak widać, agresja alkoholowa należy do poważnych problemów, które mogą dotykać dużej liczby osób uzależnionych od alkoholu. Z tego względu popularne podczas terapii uzależnień są różnego rodzaju treningi emocji, radzenia sobie ze złością oraz z sytuacjami stresowymi. Alkoholika trzeba przygotować na różnego rodzaju sytuacje, które będą wymagały odpowiedniego zachowania. Długotrwałe nadużywanie alkoholu może sprawić, że wyuczymy się zachowań agresywnych i staną się one codziennością. Najlepiej, abyśmy całkowicie usunęli z życia używki i w razie potrzeb korzystali z możliwości pracy nad sobą samym oraz nad samoregulacją. Jesteśmy odpowiedzialni za wszystkie czyny, które popełniamy, dlatego warto wdrożyć działania profilaktyczne, zanim dojdzie do poważnej tragedii, o którą nie trudno, gdy w grę wchodzi alkohol.